- PARANYMPHUS
- PARANYMPHUScuius mentio in c. Sponsus 23. distinct. ab antiquis Auspex dicebatur; praeerat enim nuptiis celebrandis, in quibus auspicium capere Romani consuevêre, et ideo a GraeeisParanymphus appellabatur:O ac sicut auspex pro viro; ita pro parte Sponsae Pronuba ad hibebatur, Ioh. Calvin. Lexic. Iurid. De eo Scaliger Poetices l. 3. c. 101. Absolutô sacrificiô diei nuptialis, in soceri aedes deducebatur Sponsus, ab eo quem Graect Παράνυμφον quasi eius asseclam nominârunt, aliqui etiam νυμφευτὴν, alii πάροχον vocabant quemadmodum mulier, quae Sponsae aderat, προμνηςτρία dicebatur illis, nobis Pronuba. Apud Hebraeos eorum bini minimum fuêre, Gap desc: Hebrew, i. e. Socii, Comites, Amici Sponsorum dicti: Sed vero, pro morum diversitate sive adhibiti sive praetermissi. Gemara Hierosolym. ad tit. Cethuboth. c. 1. fol. 25. col. 1. Rabbi Ioda morem antiquitus in Iudaea obtinuisse, ut constituerentur bini Paranymphi, Socii seu Amici; alter Sponsae, Sponso alter. Quos tamen non constituebant, nisi tempore Nuptiarum seu Deductionis: Neque in Galilaea mos ille obtinuit. Antiquitus etiam in Iudaea Paranymphi locum Sponsi et Sponsae (decubitûs locum) persorutabantur, quod in Galilaea non solebat fieri. Quin in Iudaea Paranymphi pernoctabans in loco Sponsi et loco Sponsae (iuxta eos in thala mo) quod nec in Galilaea fieri solebat. Eorundem mentio alibi in libris Talmundicis, et Ritualibus, quibus etiamnum utuntur. Quin et pro eis, qui officio singulari nuptiis adsunt, occurrit in paraphrasi Uzielidi tributa Deuter. c. 32. v. 50. Sed apertius Gemara Babylonia ad tit. Cethuboth c. 1. fol. 12. ubi eadem fere, quae in Gemara Hierosoly mitana occurrunt. Additur, eorum fuisse officiose scrutari et observare, quae Sponsi illâ nocte (Deductionis) fecerint. Ne scilicet alter alteri dolô inferat damnum. Ne Sponsus, etiamsi aganoscat sanguinem Virginitatis, illum celet vel tollat, et ne Sponsa secum inferat pannum seu sindonem sanguine intinctam. Scilicet in Gemara fiunt verba, de Sponsae virginitate, adeoque officium Paranymphorum ibi ad eam rem primario spectat. In Iudaea igitur Paranymphorum usus erat, tum in ipsa Deductione, tum in cubili seu thalamo, idque tota Deductionis nocte. Et tametsi passim fere, pudoris causâ, in more sit positum, ut concubitus etiam coniugalis, quemadmodum ait August in, de Civ. Deil. 14. c. 18. remotum ab arbitris cubile requirat, omnesque famulos atque ipsos etiam Paranymphos, et quoscumque ingredi quaelibet necessitudo permiserat, ante mittat foras, quam vel blandiri coniux coniugi incipiat; in Iudaea nihilominus Paranymphos videmus non solum Nuptiis, verum etiam ipsi toro coniugali, nocte primâ, officiose adfuisse, ne fraus alterutrinque de Virginitatis testimonio committeretur. Sed et de aliis, quae ad apparatum laetitiam que Sponsorum attinebant; eos prospexisse, ambigendum non est. Iam vero, nonne e Paranymphis hisce Amicisve alter, qui Sponso, ut amicus fidelissimus, ita tempore Nuptiarum officium praestaret, in nuitur in similitudine illa sacra Iohannis c. 3. v. 28. Ipsi testimonium mihi perhibetis, quod dixerim, Non sum ego Christus, sed quod missus sum, ante illum. Dein, ὁ ἔχων τὴν νύμφην Νυμφίος ἐςτίν ὁ δὲ φίλος τοῦ νυμφίου ὁ ἑσηκὼς καὶ ἀκούων αὐτοῦ χαρᾷ χαίρει διὰ τὴν φωνὴν τοῦ Νωμφίου, αυτὴ οὖν ἡ χαρὰ ἡ ἐμὴ πεπλήρωται, Qui habet Sponsam, Sponsus est. Amicus autem Sponsi, qui stat etaudit eum, gaudiô gaudet propter vocem Sponsi. Hoc ergo gaudium meum impletum est. Ubi dum vocis Sponsi, ut et alibi Sponsae passim (tum in sacris literis, tum in ipsa, quae Deductionierat praevia, benedictione) mentio fit, vocern mutuos Coniugum affectus atque exhilarati animi invicem effata indicantem denotari, dubium non est: quam audire atque observare, etiam inter primaria Paranymphorum officia fuisse, indeque more nuptiali laetari, ex hoc loco colligimus. Ita enim hîc Iohannes, ex more iam memorato, se dicit, ut Paranymphum seu Amicum Sponsi, vocem Sponsi, insignemque eius erga Sponsam (Ecclesiam) affectum observâsse atque hinc summâ perfusum esse laetitiâ. Certe scimus, etiam τοῦ φιλου seu Amici nomen, quemadmodum et Comitis, a diffusiori vulgarique significatione delapsum, peculiarem non raro apud Veteres dignitatem aut officium denotâsse. Vide supra in voce Amicus. Quin et in veteri Foedere, pro eo quod est Gap desc: Hebrew Sam sonis, seu Socio eius, substituunt LXX. τῷ Νυμφαγωγῷ αὐτοῦ, cui scil. data est uxor eius. Et Chaldaeus ibi (Iudic. nempe c. 14. v. 20.) habet, qui erat Socius eius seu Amicus Nuptialis, i. e. Paranymphus, Quô eôdem nomine, apud veteres Hebraeos insigniuntur Michael et Gabriel, Paranymphi Adae, in Bereshith Rabha parash. 8. Item Moses, quem, ubi Sponsalia inter Deum et Ecclesiam Israeliticam memorant, dicunt fuisse Paranymphum Deo et Ecclesiae illius. Sed et apud Graecos veteres Sponsi Amicorum nomen et usus reperitur. Iul Pollux Onomastic. l. 3. c. 3. Καλεῖται δὲ τις τῶ τοῦ Νυμφίου φίλων καὶ θυρωρὸς, ταῖς θύραις ἐφεςτηκὼς καὶ εἴργων τὰς γυναῖκας βοηθεῖν τῇ Νημφῃ βοώσῃ. Iidem vero et ις̔῾ οὶ τοῦ Νυμφῶνος Matthaei c. 9. v. 15. Filii thalami Nuptialis appellati leguntur, qua de re vide Hug. Grotium Not. Euangel. p. 185. Hodie apud Anglos, singulare quoque habetur nomen eiusmodi Paranymphorum, quos Brideknight, i. e. Ministros Sponsalitios, qui Sponsam deducere solent, appellitant. Sed de Christian orum Paranymphis mox: de Hebraeorum vero hactenus dictis, plura vide apud Ioh. Buxtorffium in Lexic. Chald. Talmud. p. 2535. et Synag. c. 28. Leonem Mutinensem, Aloysium Novarinum Elect. Sacr. l. 6. c. 46. et Ioh. Seldenum Uxor. Hebraic. l. 2. c. 16. et alibi. In Ecclesia Christiana, Soterem Pontisic. Roman. in stituisse aiunt, ut legitima uxor tum haberetur, cui Sacerdos benedixisset, et quam Parentes sollenni pompâ, more Christianô, collocâssent, quamque insuper Paranymphi constituissent: de quo more exstat Epistola 1. sub nomine evaristi Pontif, Et Paranymphi quidem meminit Concilium Carthagin. IV. can. 13. apud Reginonem l. 2. c. 153 Sponsus et Sponsa cum benedicendi sunt, a Sacerdote a Parentibus a suis, vel a paranymphis offerantur. Adde Burchardum l. 9. c. 6. 7. Capitul. Caroli M. l. 7. c. 363. LL. Longobardorum l. 1. tit. 16. §. 8. etc. Cuiusmodi Παρανύμφους plures interdum adhibitos, in nuptiarum sollennibus, testatur Euchologium Graecum, p. 398. ex quo Συντέκνους appellatos eos fuisse docemur: Εἶτα ἀλλάςςουσινοἱ Παράνυμφοι, ἦγουν κοινῶς λεγόμενοι Σύντεκνοι, τὰ δακτυλίδια τῶν Νεονύμφων. Tum permutant Paranymphi, seu, ut vulgo appellantur, Paratecni annulos Sponsorum. Sic porro Compatres seu PatresSpirituales etiam appellant Graeci recentiores, quod in deducendis Sponsis vicem teneant. Νυμφευταὶ, apud Theophylactum Simocattam, l. 1. c. 10. Vide Iuretum ad Epistolam Ivonis Carnot. 209. et Car. du Fresne Glossar.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.